7. Sınıf Söz Sanatları Konu Anlatımı

1. Benzetme (Teşbih)

Özellik bakımından eksik olanın üstün olandan benzeyen yönler edinmesidir. Eksiksiz bir benzetmede dört öge vardır. Bunlar benzeyen, benzetilen, benzetme edatı ve benzetme yönüdür.

Benzetme Örnekleri:

Yeni sahiplendiğimiz kedi aslan gibi yürüyordu.

Benzeyen: kedi

Benzetilen: aslan

Benzetme Edatı: gibi

Benzetme Yönü: yürüme tarzı

Üniversite yıllarında komşumuzun gönderdiği yemekler annemin yaptıkları kadar lezzetliydi.

Benzeyen: komşumuzun yemekleri

Benzetilen: annemin yemekleri

Benzetme Edatı: kadar

Benzetme Yönü: lezzet

İşçiler inşaatı tamamlamak için arı gibi çalışıyordu.

Benzeyen: işçiler

Benzetilen: arı

Benzetme Edatı: gibi

Benzetme Yönü: çalışma

2. Abartma (Mübalağa)

Bir varlık ya da olayın ölçüyü aşıp olduğundan daha büyük ya da küçük gösterilmesidir.

Abartma Örnekleri:

Ağlamaktan göz pınarlarım kurudu.

Utancından yerin dibine girdi.

Bayram harçlığı verilmeyince kıyameti kopardı.

Karşımda dağlar duramaz, işe başladığım an.

Eskiden samimi arkadaşımdı ama şimdi pire kadar değeri yok.

Anılarımı yazsam boyum kadar kitap çıkar.

3. Kişileştirme (Teşhis)

İnsan dışı varlıkların insan özelliği kazanmasıdır. Bu söz sanatı genellikle fabl ya da masallarda görülür.

Kişileştirme Örnekleri:

Ağaçlar yol boyunca bize selam veriyordur. (Selam vermek insana ait bir özelliktir.)

Senin bu haline sokaktaki kediler bile acır. (Acıma duygusu insana aittir.)

Ayakkabısı daha fazla yürümesin diye yalvarıyordu.

Bulutlar, yağmurun geleceğini müjdeliyordu.

Yavru köpek, muzip gözlerle bana bakıyordu.

4. Konuşturma (İntak)

İnsan dışı varlıkların konuşturulmasıdır.

Konuşturma Örnekleri:

Bu güzel havada beni gezdirir misin, diye sordu evdeki kedi.

Dallarım üzerinde duran kuşlara meyvelerimden ikram etmek ne güzel.

Bırak da yavrumun yanına gideyim, diyerek yoluna devam etti ceylan.

Yaralı kurt: “Ayağım iyileşmeden koşamam.”

5. Tezat (Zıtlık)

Karşıt anlamların aynı cümlede kullanılmasıdır. Tezat söz sanatında sadece zıt anlam olmaz. Birbirinin karşıtı ifadelerin olması yeteli.

Tezat Örnekleri:

Sıcak bakışlarının altındaki soğukluğu gördüm.

Karanlığın içindeki aydınlığa ulaşmak umut ve azimle gerçekleşir.

Sokaklardaki coşkulu gülüşünün ardında derin bir üzüntü vardı.

Huzuru seviyorsun ama her tartışmanın, gerginliğin içinde sen varsın.

Karamsar bir hava esiyordu umut dolu bakışlarında.

6. Mecazlı İfade

Bir sözcüğün gerçek anlamından uzaklaşarak kazandığı yeni ve soyut anlamlardır.

Mecazlı İfade Örnekleri:

Yazar, hemen herkesin hayatının bir evresinde yaşadığı anları yakalamış.

Bu olaydan sonra kahramanın, çevresiyle kurduğu iletişim zenginleşip renklenir.

Söz Sanatı Örnekleri:

Kredi çekip kutu gibi bir ev almışlar. (benzetme)

Ağlamaktan gözyaşı sel oldu, taştı. (abartma)

Ağaçlar sevinçten rüzgârla dans ediyordu. (kişileştirme)

Beni de oyununuza alın, dedi parktaki ağaçlar. (konuşturma)

Dışardaki soğuğa inat sıcacık çayımızı yudumluyoruz. (tezat)

Çalışanlarımın yaptığı her işe imzamı atarım. (mecazlı ifade)