8. sınıftan itibaren işlenen kalıcı isimler sınavlarda çıkma ihtimalinin olması nedeniyle önemli bir konudur. Peki, o zaman kalıcı isim nedir? Nasıl bulunur? Kalıcı isim örnekleri nelerdir? İşte, yalın ve basit anlatımıyla kalıcı isim konu anlatımı:
Kalıcı İsim
İsim fiil eki aldıkları halde fiilimsi sayılmayan bu sözcükler, herhangi bir hareketlilik anlamı bildirmez. Somut bir nesne veya soyut bir kavrama karşılık gelir. Tıpkı isimler gibi yapım veya çekim ekini alabilir.
Fiilimsi konusunun alt başlıklarından biri olan kalıcı isimler, bazen kalıplaşmış sıfat fiil ya da isim fiil olarak da karşınıza çıkabilir. Ancak hangi tür fiilimsiden meydana gelirse gelsin ortak yönü hareketlilik anlamından çıkması ve isimler gibi varlık ya da kavrama karşılık gelmesidir.
Kalıcı İsim Örnekleri
Aşağıda koyu renkle vurgulanmış sözcükler kalıcı isim olarak kullanılmış. Bunların isim fiil örneklerini de görselin altındaki bölümde görebilirsiniz.
Seni apartmanın girişinde bekleyeceğim.
Apartmanın bir bölümü. Somut isim özelliğindedir.
Doktorun odasının yerini köşedeki danışmaya sordum.
Bir kurumda insanların bilgi aldıkları bölüm. Somut anlam özelliği kazanmış.
Alnındaki yazmaya bayıldım.
Desenli bez. Somut isim özelliğindedir.
Senin görüşlerin bizim için çok önemli.
Fikir ve düşünce anlamında yeni ve soyut bir anlam özelliği kazanmış.
Kızartmanın her gün tüketilmemesi gerekir.
Yağlı yemek adı olup somut bir anlam özelliği kazanmış.
Ekmekleri ince ince dilimleyip sofraya getirdi.
Tahıldan yapılmış hamurlu besin.
Köşe başındaki kafeye gidip dondurma aldım
Meyve veya sütten yapılmış soğuk yiyecek.
Annemin zeytinyağlı dolmasını özledim.
Patlıcan, biber, kabak gibi sebzelerin içi doldurularak yapılan yemek.
Silifke’ye giderken bir kafede durup peynirli sıkma yedik.
Oval açılan hamurun ısıtıldıktan sonra içine patates, peynir gibi besiler konularak katlanması ile elde edilen hazır yiyecek.
Kasaptan yarım kilo az yağlı kıyma alıp lahmacun içi hazırladı.
Makineden çekilmiş et
Yukarıda kalıcı isim örneklerini isim-fiile çevirelim:
İsim Fiil Örnekleri
Müdür Bey’in binamıza girişi şimdi oldu.
Sorunların çözümünü ona danışmaya gideceğim.
Tahtadakileri yazmaya başlayalım mı?
Tavşan görüş alanımdan çıktı.
Patatesleri kızartmaya başladı.
Toprağa zamanında tohum ekmek gerekir.
Yemekleri dondurmaya çalışmış.
Çeşmenin altındaki kova dolmaya başladı.
Şekil vermek için oyun hamurlarını sıkmaya başladı.
Not: Kalıcı isimler, isim tamlamasında tamlayan veya tamlanan durumunda görev alabilir. Aşağıdaki tabloda bu görevleri örnek olarak verilmiştir:
İsim Tamlaması İçinde Kalıcı İsim Örnekleri
Not: Kalıcı isim haline getiren fiilimsi ekiyle diğer ekleri karıştırmayalım. “-ma” eki olumsuzluk eki olursa, “-ş” eki bir işin karşılıklı veya birlikte yapıldığı anlamını taşıyan çatı eki olursa kelime fiil olabilir. O durumda kalıcı addan söz etmek yanlış olur.
Örnekler:
“Görüşmek” sözcüğünü değerlendirelim:
Eski arkadaşlarıyla yılda birkaç kez görüşüyorlar. (fiil)
Bu konuda senin de görüşünü almak istiyorum. (kalıcı ad)
Uzaktaki araba görüş alanımdan çıktı (isim fiil)
“Danışmak” sözcüğünü değerlendirelim:
Bu işi yaparken kimseye danışmamış. (fiil)
Karşıdaki danışmadan evrakları almalısın. (kalıcı ad)
Duvar rengini seçmeden önce bana danışman gerekir. (fiilimsi)
“Kalıcı İsim Nedir, Kalıcı İsim Örnekleri Neler?” üzerine bir yorum