Günlük yaşamda, sorularda, edebiyat ya da sanat alanında “tümce” kelimesini duymuşsunuzdur. Peki, o zaman tümce nedir, tümcenin eş anlamlısı nedir? Tümce örnekleri nelerdir? İşte, o soruların cevapları:
Tümce Nedir?
Cevap: Cümle
Bilgi: Cümle kelimesinin eş anlamlısı olan tümce, en az bir kelimeden oluşan bir sistemdir. Bu sistem; içinde yüklem, özne, nesne, yer tamlayıcısı, zarf tamlayıcısı gibi ögeleri barındırır.
Tümce Örnekleri
Öğrencilerin okula spor ve sanat gibi aktiviteler için de gelmesi gerekir.
Kimseyle konuşmazsan içine attığın sıkıntı zamanla dayanılmaz hale gelir.
Yazar yapıtlarında yalnız kendini değil başkalarını da anlatmıştır.
Ananemi ziyaret edemedim çünkü yoğun bakıma almışlar.
Onun kitaplarında hayal gücünüzün sınırlarını aşıyorsunuz.
Not: Yüklemi sonda olmayan tümceler devrik, yüklemi olmayan tümceler de eksiltili olup üç noktayla biter.
Örnekler:
Yazarın dilde kılı kırk yaran çalışması, yapıtlarının akıcı olmasını sağlamıştır. (kurallı tümce)
Kimseyle konuşmazsan zamanla dayanılmaz hale gelir içine attığın sıkıntılar (devrik tümce)
Sen de bu şekilde davranırsan… (eksiltili tümce)
Not: Tümceler, yüklemin türüne göre isim veya fiil olmak üzere ikiye ayrılır.
Örnekler:
Eserlerinde bireysel sorunlar ve güven problemini ele almış. (fiil tümcesi)
Yazarın ele aldığı konulardan biri de buydu. (isim tümcesi)
“Tümce” ile ilgili Sıkça Sorulan Sorular
Tümcenin yargısı nasıl bulunur?
Yüklemler ve yüklemin dışındaki fiil veya fiilimsilerin her biri tümcede birer yargı bildirir.
Örnek: “Tecrübe sahibi olmadığımız bir işe başlarken öncelikle önemli noktalarını öğrenmemiz, daha sonra tecrübeli insanları gözlemleyip bilgi sahibi olmamız gerekir.”
Bu tümcede 1 yüklem (gerekir) ve yüklemin dışında 5 fiilimsi (olmadığımız, başlarken, öğrenmemiz, gözlemleyip, olmamız) olduğu için toplamda 6 yargı bulunur.
“Tümce” diye konu var mı?
Hayır, genellikle Türkçe dersinde kullanılan terim anlamlı bir kavramdır ancak tümce kelimesinin geçtiği bilinen konular şunlardır: tümcenin ögeleri, tümce türleri, tümcede anlam…
Atasözleri “tümce” midir?
Evet, atasözleri yüklemi olan söz dizimidir ve tümce özelliği gösterir.
Örnek: Bugünkü tavuk yarınki kazdan iyidir.
