Üslup Cümlesi Nedir, Örnekleri Neler?

Konuşurken ya da yazarken hepimizin bir üslubu vardır. Bunlar aldığımız eğitimden edindiğimiz tecrübeye hatta bakış açımıza kadar birçok alanda bizi yansıtan kelimelerdir. Nerede nasıl anlatacağını bilmek, kelimeleri seçerken sanatçının gösterdiği hassasiyet metnin içeriğini aktarmasında önemli bir araçtır. Bu yazıda edebiyat alanında kullanılan üslup ve üslup cümlelerinin nasıl ayırt edileceğini anlatacağım.

Üslup cümlesi nedir, neden önemlidir? İçerikle üslup arasındaki fark nedir? İşte, dili kullanma biçimi olan üslup ve cümlede bulma yöntemleri:

Üslup Cümlesi Nedir?

Şair ya da yazarlar edebiyatın hangi türünde yazarsa yazsın konuyu aktarırken kelimeleri özenle seçer, okurda estetik bir tat bırakmak ister. Diğer adı biçem olan üslup, yazarın dili kullanma biçimidir. Aslında cümleyi nasıl kurduğuyla ilgilidir. Üslup cümlesi yazar ya da şairin nasıl anlattığını bildiren yargılar içerir. Bu tür cümleler “Nasıl anlatmış, dili nasıl kullanmış?” gibi sorulara cevap verir. Genellikle belli başlı kelimelerden oluşur.

Üslup Cümlesinde Kullanılan Kelimeler

Bu tür cümlelerde genellikle yalın, duru, doğal, açık, anlaşılır, sade, yoğun, akıcı, süslü, özlü, mecazlı ifade, deyimlere başvurma, ikilemeleri kullanma, az sözcükle çok şey anlatma, halkın diliyle konuşma, günlük konuşma diline yer verme, ağır bir dil, sıfatlara yer verme… gibi ifadeler bulunur.

Üslup Cümlesi Örnekleri

Yazarın betimlemelerindeki detay dikkatlerden kaçmadı.

Olay örgüsünün yanı sıra günlük konuşma diliyle de okurların beğenisini kazanmış.

Yalınlığı fazla abartınca kitapları kuru anlatımdan kurtulamamış.

Kelimeleri özenle seçmesi onlar üzerindeki kontrolünü bırakmadığını gösteriyor.

Denemelerinde doğal bir üslup kullanması onu oldukça samimi biri hale getirmiş.

Genellikle yabancı sözcükleri tercih ettiği için kitaplarını okurken bir sözlüğe ihtiyaç duyarsınız.

Metinlerini lafı gereksiz yere uzatmadan, samimi bir dille yazar.

Şiirlerinde açık ve anlaşılır bir dil kullandığı için eleştirmenler tarafından tam puan almış.

Kitaplarındaki kahramanları kendi dilleriyle konuşturması gerçekçilik hissini artırmış.

Onun şiirlerini okuyanlar hiçbir kelimenin orada fazlalık hissi uyandırmadığını bilir.

Söz sanatlarına ağırlık vermesi şiirlerinin kolay anlaşılmasının önüne geçmiş.

Betimlemelerindeki detay olay örgüsünün önüne geçince kitabı okuyanlar bir süre sonra sıkılmaya başlıyor.

İçerikle Üslup Cümlesi Arasındaki Farklar

Üslup Cümlesiyle ilgili Soru Çözme Taktiği

Üslup cümlesiyle ilgili çıkan sorular, genellikle şu ortak mantığı içerir:

Bugüne kadar belki de her konuda şiir yazılmıştır, o yüzden kimsenin yazmadığı bir tema bulmak mümkün değildir. Şair hangi konuda yazarsa yazsın birileri zaten onu yazmıştır, önemli olan onu nasıl yazdığındır. Sanatında özgünlüğe ulaşmak isteyen biri de buna yani üsluba önem vermeli.

Her yazarın belli bir üslubu vardır. İlk zamanlarda başkalarından etkilenmeleri doğaldır, önemli olan zamanla kendi üslubunu bulmak ve bu çizgide ilerlemektir.

Kalemi güçlü dediğimiz bir yazar aslında dili kullanma becerisine sahiptir.

Not: Eleştiri metinlerinde genellikle kitabın içeriği ve yazarın üslubu değerlendirilir. O yüzden bulunan eleştiri metinlerinde önce bunları arayabilirsiniz.

Özgün Bir Üsluba Sahip Kişiler için Genellikle Şu İfadeler Kullanılır

Dikkat: İçerik ile üslup kavramları genellikle aynı anda işlenir. Benzer kavram alanında bulunan bu iki kelime edebiyatın önemli terimlerindendir. Cümlelerde de bazen birlikte bazen ayrı halde bulunur.

İçerik ve Üslup Bildiren Cümle Örnekleri

Mahallelinin bıktığı bir insan tipinin zamanla nasıl değiştiğini yine onun ağzıyla anlatmış.

Halkın diliyle anlattığı romanlarında kişiler bazen pazarda alışveriş yapan bir teyze, bazen de martılara yem veren bir çocuktur.

Sevgi ve mutluluk gibi temaları işlerken kelimeler üzerindeki hassas dengeyi kurmayı da başarmış.