Günlük kullanımlarda sıklıkla karşılaştığımız “yemek” kelimesi genellikle ismin belirtme (-i) ve yönelme (-e) hâl eklerinden birini aldığında farklı yazımlar ortaya çıkabiliyor: yemeye, yemeğe; yemeyi, yemeği. Bu durumda doğru yazımı merak edilebilir. Peki, o zaman yemeğe mi yemeye mi? Doğru yazımı nedir? İşte, o soruların cevabı:
Yemeğe mi Yemeye mi? Doğru Yazımı Nedir?
Her iki kullanımı da doğru olan bu sözcükler farklı türlere aittir ancak farklı olsa da anlamsal açıdan bazı benzer yönleri var.
Öncelikle Hangi Anlamda Kullanıldığına Bakmak Gerekir.
Kalıcı ad ile isim fiil görevindeki “yemek” kelimelerini birlikte tek cümlede verecek olsaydım şu örnek en uygunu olabilir: “Yemek yemeye gidiyoruz.” İki sözcüğün anlam ve türünü ayırt etmişsinizdir. İlki kalıcı ad, ikincisi isim fiil.
Yeme işinden bahsediyorsa isim fiildir, “y” kaynaştırma ünsüzünü alır; bir yemek adından bahsediyorsa kalıcı addır. Kaynaştırma ünsüzünü almaz, sondaki “k” ünsüzü de yumuşar “ğ” olur. Bunun ayrımına dikkat etmek gerekir.
Kalıcı isim hakkında daha detaylı bilgi için tıklayınız.
Örnekler
- “Yemeğe gidiyoruz.” cümlesinde “yemek” sözcüğü hareketlilik anlamından uzaklaştığı için isimleşmiştir. Parti veya doğum günü gibi etkinlik adı olarak yeni bir anlam kazanmıştır.
- “Yemeye gidiyoruz” cümlesinde “yeme” sözcüğü hareketlilik bildirdiği için isim fiildir. O yüzden hâl ekinden önce “y” kaynaştırma ünsüzü gelir.
Yukarıdaki iki örnekte aradaki farkı ayırt edebiliyorsak gelen eki kolaylıkla bulabiliriz.
Belirtme ve Yönelme Hâl Ekini Aldığında Kalıcı Ad ve İsim Fiilin Nasıl Değiştiğini Gösteren Tablo
