İşte, çok anlamlı sözcükler:
Çok Anlamlı Sözcükler Nedir?
➤ Bir kelimenin birden fazla anlamda kullanılmasıdır.
Örnekler
1. El
- Elindeki kutuyu yavaşça yere bıraktı. (İnsan uzvu anlamında kullanılmış.)
- Bu makineyi onaran el, yetenekli birine aitti. (Üretici, usta anlamında kullanılmış.)
- Kendi problemlerini ele anlatmayı hiç sevmezdi. (Başkası, yabancı kişi anlamında kullanılmış.)
2. Göz
- Çocuğun kara gözlerine bakarak konuşmaya başladı. (Görme organı anlamında kullanılmış.)
- Tahta kapının üzerinde anahtarın gireceği küçük bir göz vardı. (delik, açıklık anlamında kullanılmış.)
- Ailesinin göz bebeğine duyulan sevgi, evin her yerinde hissediliyordu. (Değer verilen kimse anlamında kullanılmış.)
3. Yüz
- Müjdeli haberi alınca yüzü güldü. (İnsanın yüz kısmı anlamında kullanılmış.)
- Duvarının ön yüzü beyaza boyandı. (Bir şeyin ön tarafı anlamında kullanılmış.)
- Onca yaptıklarına rağmen hangi yüzle buraya gelmiş? (Utanmazlık, yüzsüzlük anlamında kullanılmış.)
4. Ayak
- Masanın arka ayağı kırılmış. (Eşyanın destek kısmı anlamında kullanılmış.)
- Çocuğun çıplak ayakları üşümüştü. (Bilekten aşağı olan bölüm anlamında kullanılmış.)
- Projenin en önemli ayağını tamamladıktan sonra rapor oluşturacağız. (Bölüm, etap anlamında kullanılmış.)
5. İnce
- Kitaplar ince olduğu için çantaya rahat sığdı. (Kalınlık bakımından az anlamında kullanılmış.)
- Sergideki resimler son derece ince bir zevkin ürünü. (Hassas, zarif anlamında kullanılmış.)
- İnce düşünceli insanlar, en ufak detaya bile önem verir. (Nazik, düşünceli anlamında kullanılmış.)
Not: Çok anlamlı kelimeler arasında benzerlik veya ilişki bulunur, bu ilişki mecaz ve yan anlam yoluyla oluşmuştur.
Not: Çok anlamlı kelimeler dilimizin zenginliğini oluşturur.
Çok Anlamlı Sözcükler Sonuç:
Çok anlamlı sözcükler, dilin derin ve zengin yapısının bir yansıması olarak iletişimde önemli bir rol oynar. Aynı kelimenin farklı anlamlarla zenginleşmesi, iletişimdeki ifadeyi derinleştirirken bu tür kelimelerin kullanımını daha ilgi çekici hale getirir. Bir dilde çok anlamlı sözcüklerin varlığı, o dilin çeşitliliğini ve ifade gücünü artırır. Bu zenginlik, iletişim sırasında dinleyicinin veya okuyucunun dikkatini daha fazla çeker ve anlatımın etkisini artırır. Örneğin, “kapı” kelimesi yalnızca fiziksel bir kapıyı değil, aynı zamanda bir fırsatı ya da bir geçişi de ifade edebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Hayır, değildir çünkü çok anlamlılık kelimenin birden fazla anlamı olmasıdır, eş anlamlılık ise aynı anlamda olan farklı kelimelerdir.
Evet, deyimlerdeki kelimeler genellikle mecaz anlamlıdır ve çok anlamlılık gösterebilir.
Evet, örneğin “kol” kelimesi hem organ adı olarak gerçek anlamda hem de “kapının kolu” gibi yan anlamda kullanılabilir.
Çok anlamlılık dil zenginliğini ve anlatım gücünü artırdığı için önemlidir.
Sözcükte anlam konusuna aittir.