Ünlem Nedir? Görevleri ve Örnekleri

İşte, ünlem konu anlatımı:

Ünlem Nedir?

Şaşkınlık, korku, beğeni, öfke gibi duygu ya da seslenme anlamı bildiren sözcüklerdir.

Örnek Cümleler:

Yazık! sıcakta çalışmaktan ne hale gelmiş? (Acıma anlamı)

Of, aynı konuyu konuşmaktan sıkıldım artık! (Bıkma anlamı)

Aferin! Duvarı özenle boyamışsın. (Taktir etme, beğenme anlamı)

Yaa! Sabaha kadar uyumamış mı? (Şaşırma, acıma)

Aaa! Beni görmeden mi gideceksin? (Sitem)

Vah vah, gurbette ne hale gelmiş! (Acıma)

Ha gayret, olacak bu iş! (Yüreklendirme)

Aman, araba sürerken dikkatli ol! (Uyarma)

Ah, doya doya oynadığım çocukluk yıllarım! (Özlem)

Eee, saygısızca konuşman yetti artık! (Kızma)

Hay aklınla bin yaşa! (Sevinme, taktir etme)

Ooo, sen buraya gelir miydin! (Şaşırma, sitem)

Ay! Bana çok güzel bir hediye getirmiş. (Sevinme)

Seslenme Anlamı Bildirenler

Hey! Orası karanlık, buraya gelin.

Arkadaşlar! Yarın sabah geri döneceğiz.

Hişt, hişt bana baksana!

Dikkat: Ünlem işareti cümle içinde ya da sonunda kullanılabilir. İki kullanım da doğrudur. Burada dikkat etmemiz gereken kural, ünlemden sonra büyük harfle başlanır.

Örnekler:

Eyvah, bileti almayı unuttum.

Eyvah! Günlüğümü otobüste unuttum.

Not: Yansıma sözcükler de heyecan, coşku, panik gibi insan dikkatini çekebilecek anlamlar bildirebilir.

Örnekler: güm, çat, hapşu…

Not: Ünlem sözcükleri isim çekim ekini aldığında isimleşir.

Örnek: Ahı gitmiş, vahı kalmış.

Dikkat: Ünlem işareti sadece bu anlamdaki sözcüklerin olduğu cümleye gelmez, bazen cümlenin tamamı bu anlamı bildirebilir. Bunlar genellikle pişmanlık, sitem ya da sözde soru cümlelerinde görülür.

Dikkat: Pişmanlık ya da hayıflanma anlamı bildiren “keşke” sözcüğü de ünlem anlamı bildirebilir.

Örnekler:

Keşke planımı anlatmasaydım!

Keşke onu da davet etseydim.

Bilgi: Duygu ya da seslenme anlamı bildiren sözcükler cümle dışı unsur olup herhangi bir öge içinde yer almaz.

Sıkça Sorulan Sorular