İnsanların içinde bulunduğu durumu ortaya koyan, bu konuda öğüt veren pek çok söz dilimizde vardır. Bunlardan biri de atasözleridir. İşte, insanlar için söylenen atasözleri ve anlamları:
İnsanlar İçin Söylenen Atasözleri
Adamın yere bakanından, suyun yavaş akanından kork: Sessiz, sakin ve düşüncelerini belli etmeyen insanlardan kork çünkü onlar tehlikelidir.
Bacak kadar boyu var, türlü türlü huyu var: Henüz çok küçük olmasına rağmen alışkanlık ve davranışları farklı kimse.
Bir buldu iki ister, akça buldu çıkın ister: Açgözlü insanlar, hep daha fazlasını ister.
Beş parmağın beşi bir olmaz: Yakın bağı olan insanların arasında benzeyenler olabileceği gibi farklı olanlar da vardır. Genellikle huy olarak birbirine benzemeyen, birbirinin zıddı olan kardeşler için kullanılır.
Bir ağaçta gül de biter, diken de: Aynı toplulukta bulunan insanların kimi iyi kimi kötü olabilir.
Bahtsızın bağına yağmur ya taş yağar ya da dolu: Şanssız insanlar, hiç ummadığı olumsuz durumlarla karşılaşabilir.
Aslan yattığı yerden belli olur: Birinin kaldığı yer, bulunduğu mekân onun nasıl biri olduğunu ele verir.
Aba altında er yatar: İnsanları giyim kuşamıyla değerlendirmemeliyiz.
Adamın adı çıkacağına canı çıksın: Kişinin adı olumsuz bir durumla anıldığında sonraki süreçlerde de onun kötü biri olduğu düşünülür.
Bozacının şahidi şıracı: Genellikle birbirine çeşitli yönlerden benzeyen insanların yalana başvurarak birbirlerini koruduğunda söylenen bir atasözü.
Ardıcın közü olmaz, yalancının sözü olmaz: Yalancı insanların sözü kalıcı olmaz, tıpkı ardıç ağacının közü gibi gelip geçer.
Arlı arından, huylu huyundan vazgeçmez: Kişi kendi huyuna uygun davranışlarda bulunur.
Balık baştan kokar: İşin başındaki kişinin yanlış ya da kötü davranışları, ona bağlı çalışanları da olumsuz etkiler.
Arı bey olan kovana üşer: Toplumun önünde bulunan insanlar, kalabalıkları kendine çeker.
Ahmağa yüz, abdala söz vermeye gelmez: Ahmak kişiye gereğinden fazla yüz, abdala da söz vermeye gelinmez.
Avrat var ev yapar, avrat var ev yıkar: Kimi kadınlar aile kurar, ailesini koruyup kollar; kimi kadınlar aileyi yıkacak kadar tehlikelidir.
Bir abam var atarım, nerede olsam yatarım: Herhangi bir amacı veya sorumluluğu olmayan insanlar için kullanılan atasözü.
Bol bol yiyen bel bel bakar: Elindekini hesapsızca harcayan insanlar ileride sıkıntı çeker.
Adamın iyisi işbaşında belli olur: İnsanların yeteneği yaptığı işten belli olur.
Ağacın meyvesi olunca başını aşağı salar: Topluma yararı olan ya da kendini geliştirmiş kişiler alçak gönüllü olur.
Biri bilmeyen bini hiç bilmez: Önceden yapılmış bir iyiliğin değerini bilmiyorsa sonradan yapılacak daha fazla iyilikleri de bilmez.
Bıçağı kestiren kendi suyu, insanı sevdiren kendi huyu: Bir insanın kişilik özellikleri onu değerli kulan ve başkalarınca sevilmesini sağlayan temel unsurlardandır.
Dilenciye hıyar vermişler de eğri diye beğenmemiş: İhtiyaç duyduğu bir şeye ulaştığında onu beğenmeyen insanlar için kullanılan atasözü.
Eşek hoş laftan ne anlar: Kaba ya da cahil kimseler, kibarlık, güzel sözler ya da incelikten anlamaz.
İyi insan sözünün üstüne gelir: Kişi, adının geçtiği ya da hakkında konuşulduğu bir ortama o anda geliyorsa onun iyi biri olduğunu düşünürüz.
İçi beni yakar, dışı seni yakar: Dışarıdan baktığında güzel görünen biri, huyuyla bazen tam tersi olur.
Yalancının mumu yatsıya kadar yanar: Yalancı kişi ne kadar uğraşırsa uğraşsın yalanları elbet ortaya çıkar.
Sıkça Sorulan Sorular
Atasözleri, insanların duygu ve düşüncelerini yansıtan ifade araçlarından biridir. İnsanlar atasözlerinden yararlanarak etkili iletişim kurmaya ve kendilerini daha iyi ifade etmeye çalışır. İşte, bu yönden atasözlerinin iletişim üzerindeki etkisi oldukça büyüktür.
Kısa cümleler üzerinden anlam derinliğine vararak ders çıkarmamızı, etkili düşünme sürecine girmemizi ve eleştirel bakış açısı kazanmamızı sağlar.
Dilimiz atasözleri bakımından zengin bir dildir. Atasözleri, özlü ve yoğun anlatımı, kolay ve anlaşılır olması sayesinde dilimizin ifade gücünü artırır.
Evet, dilimizde aynı ya da yakın anlamlı atasözleri vardır. Bunlarla ilgili yazılarımıza sitemizden ulaşabilirsiniz.
Bir yanıt yazın