İşte, gerçek ve hayal ürünü ifadeler:
Gerçek ve Hayal Ürünü İfadeler
Günlük yaşamda karşımıza çıkabilecek olaylar gerçek ifadeler, karşımıza çıkmayacak derecede gerçek dışı olaylar ise hayal ürünü ifadelerdir.
Gerçek ifadelerde abartılı olaylar veya doğaüstü güçlere sahip karakterler yer almaz, bunlar ancak hayal ürünü ifadelerde yer edinir.
1. Örnek Cümle
Gerçekçi İfade: Bahçedeki sebzeleri toplamak için geniş bir sepet aldı, güneşin sıcaklığına umursamadan dışarı çıkıp işe başladı.
Hayal Ürünü İfade: Bahçedeki sebzeleri toplamak için geniş bir sepet aldı, güneşin öfkelenişine umursamadan dışarı çıkıp işe başladı.
Açıklama: Güneşin öfkelenişi hayal ürünü ifadedir.
2. Örnek Cümle
Gerçekçi İfade: Çocukların parkta oynadığı vakit, kediler bir arada toplanmış yoldan geçen köpeklere bakıyordu.
Hayal Ürünü İfade: Çocukların parkta oynadığı vakit, kediler ezeli düşmanları köpekler için önemli bir toplantı düzenliyordu.
Açıklama: Kedilerin toplantı düzenlemesi hayal ürünü ifadedir.
3. Örnek Cümle
Gerçekçi İfade: Küçük bir serçe, bulutlu bir havada büyük bir ağaca konduktan sonra daldaki kuşlara doğru ötüyordu.
Hayal Ürünü İfade: Küçük bir serçe, büyük bir ağaca konduktan sonra daldaki kuşlara birazdan yağmurun yağacağını müjdeledi.
Açıklama: Serçenin diğer kuşlara müjde vermesi hayal ürünü ifadedir.
4. Örnek Cümle
Gerçekçi İfade: Çeşmenin yanındaki su birikintisinden su içmek için fırsat kollayan tilkiyle kirpi, birbirine saldıracağı sırada yanlarına bir leylek geldi. Tilki, kanat sesinden ürkmüş olacak ki biraz geri çekildi.
Hayal Ürünü İfade: Tam çeşmenin yanına varmıştım ki tilkiyle kirpinin birbiriyle dalaşmaya başladığını gördüm. Belli etmeden yanlarına yaklaştım, uzun kanatlarımı çırpınca tilkinin benden korktuğunu gördüm. Kendimi tutamayıp kahkaha attım.
Açıklama: Tilkiyle kirpinin sabırsızlıkla sıra beklemesi ve gagalı bir hayvanın yaşadıklarını anlatması hayal ürünü ifadedir.
Örnek Metin
Hayal Ürünü İfade: O gün çok mutluydu genç çift çünkü bahçeden çok güzel ve lezzetli elmalar çıkmıştı. Çuval çuval elmaları ağaçlardan topladı. Tek isteği bunları halde satıp kendine güzel bir telefon almaktı ancak annesi inek almasını istedi. Dinlemedi onu çünkü dediği dedikti. Bunu duyan kara eşek, arkadaşı keçiye haberi anlattı. Onlar annenin yanındaydı çünkü ahıra bir arkadaş gelecekti. Hemen birlikte plan kurdular. Gece olunca ambardaki elmaları sürükleyip uzaktaki çukura yığdılar. Üzerini de çalılarla örtüp sabahı beklediler…
Açıklama: Metnin 4. cümlesinden sonra eşek ile keçinin mücadelesine yer almakta. Bu cümleye kadar gerçekçi ifadeler bulunduran metin, 4’ten sonra hayal ürünü ifadeler barındırmış.
Gerçek İfade ve Hayal Ürünü İfade
Gerçek ifadeler genellikle öykü, roman, anı, haber yazısı gibi metinlerde olur. Hayal ürünü ifadeler ise masal, fabl, efsane gibi metinlerde çıkar.
Hayal ürünü metinlerde kişiler doğaüstü güçlere sahiptir. Olaylar abartılı ifadelerle anlatılır.
Hayal ürünü metinlerde kişileştirme veya konuşturma söz sanatı olabilir ancak gerçekçi metinlerde bunlara yer yoktur.
Gerçekçi metinler genellikle yetişkinlere hitap eder, hayal ürünü metinler de çocuklara hitap eder.
Gerçek ve Hayal Ürünü İfadelerle ilgili Karışık Örnekler
Kahvaltı yapmak üzere terasa çıkıp masaya geçti. (Gerçek Cümle)
Kahvaltı yapmak için terasa çıktı, yorgun düşmüş masaya doğru ilerledi. (Kurgusal Cümle)
Gece uyuyamadığı için kalkıp odasında biraz kitap okudu. (Gerçek Cümle)
Gece uyuyamadığı için kalkıp raftaki kitapların alaylı bakışlarını gözlemledi. (Kurgusal Cümle)
Dikkat: Yukarıdaki örneklerde görülüğü gibi kurgusal cümlelerde genellikle kişileştirme ya da konuşturma söz sanatı kullanılır.
Sıkça Sorulan Sorular
Günlük yaşamda karşımıza çıkabilecek kadar gerçekçi unsurlardır. Tıpkı öykü, roman, anı, haber yazısı gibi metinlerde olduğu gibi abartılı ifadeler ya da doğaüstü güçlere sahip karakterler olmaz.
Hayali ifadelerdir.
Yazarın yaratıcılığıyla oluşan hikâyeler hayal ürünü olabilir ancak burada doğaüstü güçlere sahip kişi ya da abartılı ifadeler aklınıza gelmesin.
Bir yanıt yazın