Gerçek ve Hayal Ürünü İfadeler

Edebi metinlerde sıklıkla karşılaştığımız ifadelerden bazıları gerçek, bazıları da hayal ürünüdür. Bunların arasındaki farkı kolaylıkla bulabiliriz ancak bazen ayırt etmekte zorlananlar hatta sınavlarda bu konuyla ilgili sorularda yanlış yapanlar var. O yüzden kimileri internette konuyla ilgili araştırma yapmaktadır. Peki, o zaman gerçek ve hayal ürünü ifadeler nedir, bunları birbirinden nasıl ayırt ederiz ve örnekleri nelerdir? İşte; görseller üzerinden kısa ve sade anlatımıyla, önemli notlarıyla ve karşılaştırmalı anlatımıyla gerçek ve hayal ürünü ifadeler:

Daktiloda yazı yazan insan ve sol tarafındaki kağıtta "Gerçek ve Hayal Ürünü İfadeler Nedir?" yazısı ile "Pratik Çalışma" logosu.

Gerçek ve Hayal Ürünü İfadeler Nedir?

Günlük yaşamda karşımıza çıkabilecek olaylar gerçek ifadeler, karşımıza çıkmayacak derecede gerçek dışı olaylar ise hayal ürünü ifadelerdir. Gerçek ifadelerde abartılı olaylar veya doğaüstü güçlere sahip karakterler yer almaz, bunlar ancak hayal ürünü ifadelerde yer edinir.

Hayal ürünü ifade örnekleri nelerdir? Değerli Öğrenciler, aşağıdaki gerçekçi ifadelere hayali ürünler ekleyerek cümleyi tekrar yazdım. Böylece karşılaştırma yapabilirsiniz:

1. Örnek Cümle

Gerçekçi İfade: Bahçedeki sebzeleri toplamak için geniş bir sepet aldı, güneşin sıcaklığına umursamadan dışarı çıkıp işe başladı.

Hayal Ürünü İfade: Bahçedeki sebzeleri toplamak için geniş bir sepet aldı, güneşin öfkelenişine umursamadan dışarı çıkıp işe başladı.

Açıklama: Güneşin öfkelenişi hayal ürünü ifadedir.

Gerçekçi Olay Görseli

Gerçekçi olay için kullandığım görselde kitap üzerinde okulda oynayan öğrenciler ver.

2. Örnek Cümle

Gerçekçi İfade: Çocukların parkta oynadığı vakit, kediler bir arada toplanmış yoldan geçen köpeklere bakıyordu.

Hayal Ürünü İfade: Çocukların parkta oynadığı vakit, kediler ezeli düşmanları köpekler için önemli bir toplantı düzenliyordu.

Açıklama: Kedilerin toplantı düzenlemesi hayal ürünü ifadedir.

3. Örnek Cümle

Gerçekçi İfade: Küçük bir serçe, bulutlu bir havada büyük bir ağaca konduktan sonra daldaki kuşlara doğru ötüyordu.

Hayal Ürünü İfade: Küçük bir serçe, büyük bir ağaca konduktan sonra daldaki kuşlara birazdan yağmurun yağacağını müjdeledi.

Açıklama: Serçenin diğer kuşlara müjde vermesi haya ürünü ifadedir.

Hayali Olay Görseli

4. Örnek Cümle

Gerçekçi İfade: Çeşmenin yanındaki su birikintisinden su içmek için fırsat kollayan tilkiyle kirpi, birbirine saldıracağı sırada yanlarına bir leylek geldi. Tilki, kanat sesinden ürkmüş olacak ki biraz geri çekildi.

Hayal Ürünü İfade: Tam çeşmenin yanına varmıştım ki tilkiyle kirpinin birbiriyle dalaşmaya başladığını gördüm. Belli etmeden yanlarına yaklaştım, uzun kanatlarımı çırpınca tilkinin benden korktuğunu gördüm. Kendimi tutamayıp kahkaha attım.

Açıklama: Tilkiyle kirpinin sabırsızlıkla sıra beklemesi ve gagalı bir hayvanın yaşadıklarını anlatması hayal ürünü ifadedir.

Örnek Metin

Hayal Ürünü İfade: O gün çok mutluydu genç çift çünkü bahçeden çok güzel ve lezzetli elmalar çıkmıştı. Çuval çuval elmaları ağaçlardan topladı. Tek isteği bunları halde satıp kendine güzel bir telefon almaktı ancak annesi inek almasını istedi. Dinlemedi onu çünkü dediği dedikti. Bunu duyan kara eşek, arkadaşı keçiye haberi anlattı. Onlar annenin yanındaydı çünkü ahıra bir arkadaş gelecekti. Hemen birlikte plan kurdular. Gece olunca ambardaki elmaları sürükleyip uzaktaki çukura yığdılar. Üzerini de çalılarla örtüp sabahı beklediler…

Açıklama: Metnin 4. cümlesinden sonra eşek ile keçinin mücadelesine yer almakta. Bu cümleye kadar gerçekçi ifadeler bulunduran metin, 4’ten sonra hayal ürünü ifadeler barındırmış.

Gerçek ve Hayal Ürünü İfadeler Arasındaki Farklar

  • Gerçek ifadeler genellikle öykü, roman, anı, haber yazısı gibi metinlerde olur. Hayal ürünü ifadeler ise masal, fabl, efsane gibi metinlerde çıkar.
  • Hayal ürünü metinlerde kişiler doğaüstü güçlere sahiptir. Olaylar abartılı ifadelerle anlatılır.
  • Hayal ürünü metinlerde kişileştirme veya konuşturma söz sanatı olabilir ancak gerçekçi metinlerde bunlara yer yoktur.
  • Gerçekçi metinler genellikle yetişkinlere hitap eder, hayal ürünü metinler de çocuklara hitap eder.

Sıkça Sorulan Sorular

Gerçek unsurlar nelerdir?

Günlük yaşamda karşımıza çıkabilecek kadar gerçekçi unsurlardır. Tıpkı öykü, roman, anı, haber yazısı gibi metinlerde olduğu gibi abartılı ifadeler ya da doğaüstü güçlere sahip karakterler olmaz.

Kurgusal unsurlar nelerdir?

Hayali ifadelerdir.

Hikaye hayal ürünü müdür?

Yazarın yaratıcılığıyla oluşan hikâyeler hayal ürünü olabilir ancak burada doğaüstü güçlere sahip kişi ya da abartılı ifadeler aklınıza gelmesin.


Türkçe dersi çalışma alanı için tıklayınız.

Beni Instagram üzerinden takip ediniz.