Açlık, insan hayatının en temel ve hayati ihtiyaçlarından biridir. Bu da “açlık” kavramının dilimizde pek çok alanda geçmesine neden olmuştur. Bunlardan biri de atasözleridir. Atasözlerinde açlığın verdiği rahatsızlık, bu ihtiyacın giderilmesi gerektiği ve bu konuda ihtiyaç sahibi insanlara yardım etmemiz gerektiği vurgulanmıştır. İşte, dilimizde açlıkla ilgili atasözleri ve anlamları:
Açlıkla İlgili Atasözleri
Acıkan doymam sanır, susayan kanmam sanır: Bir şeyden yoksun ve ona ihtiyaç duyan kişi onu elde edeceği zaman daha fazlasını ister. Çünkü daha önce hissettiği yokluk duygusu onun yetmeyeceğini hissettirir.
Acıkmış kudurmuştan beterdir: Kişi, bir şeyin yokluğunda hissettiği sabırsızlık yüzünden ona ulaştığında saldırır.
Acındırırsan arsız olur, acıktırırsan hırsız olur: Birini sürekli ve aşırı korursan kişi bunu kullanır ancak kişiye hakkını vermezsen o zaman da hırsız olur.
Aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez: Nasıl ki çocuklar yerli yerli yersiz davranışlarda bulunuyorsa acıkan kimseler de açlığını gidermek için yaptıklarını sorgulamaz.
Aç at yol almaz, aç it av almaz: Karnı doyamayan birinin işinde verim beklenmeyeceğini bildiren atasözü.
Aç ayı oynamaz: Birini çalıştırmak için öncelikle onun ihtiyaçlarını gidermek, karnını doyurmak gerekir.
Aç elini kara sokar: Aç insan, karnını doyurmak için her türlü tehlikeyi göze alır.
Aç bırakma hırsız edersin, çok söyleme arsız edersin: Sürekli eleştirdiğin, kızdığın birinin arsız olabileceğini; aç bıraktığın birinin de karnını doyurmak için başkasının yiyeceğini ifade eden atasözü.
Aç doymam, tok acıkmam sanır: Acıkan insan açlığın verdiği hisle hiç doymayacağını düşünürken doyan biri de artık acıkmayacağını düşünebilir. Bu durum zengin ve yoksul biri için de söylenebilir. Yoksul kimse içinde bulunduğu umutsuzluk ve ihtiyaçlarını giderme güdüsü içinde olur. Kimi zengin insanlar da artık kötü duruma düşmeyeceğini, hep zengin kalacağını düşünebilir.
Aç elini kora sokar: Açlığın verdiği acıdan kurtulmak için kişi çeşitli tehlikeleri göze alır.
Aç ile dost olayım diyen peşin karnını doyursun: Kişinin kendisine bile yetmediği bir alanda ondan yardım beklemektense kendi işimizi kendimiz görmeliyiz.
Aç karın katık istemez: Acıkmış veya önemli bir ihtiyacı kişi, lüks olabilecek bir ihtiyacı gidermenin peşinde olmaz.
Aç koynunda azık durmaz: Yoksul kimselerin birikiminin olamayacağını ifade eden bir atasözü.
Aç köpek fırın deler: Kişi açlığını gidermek için en zor engelleri bile aşar.
Aç kurt aslana saldırır: Kimi aç insanlar karnını doyurmak için tehlikeyi bile göze alabilir.
Aç ne yemez, tok ne demez: İnsan açlık çekiyorsa hiçbir şeyi ayırt etmez, tok kimseler de her şeyde bir kusur arar. Bunu mecazi anlamda da düşünebiliriz. Başarıya acıkmış, kendini göstermek isteyen kimseler de eline geçen her fırsatı değerlendirirken bu anlamda belli bir seviyede olan kimseler de tam tersi durumda olabilir.
Aç tavuk kendini arpa ambarında sanır: Kişi yokluğunu hissettiği bir şeyin çok olduğu kuruntusuna kapılır.
Tok açın halinden anlamaz: Karnı doymuş, belli bir birikime sahip ya da varlıklı kimselerin, tam tersi durumda olanın halinden anlamayacağını vurgulayan bir atasözü.
Aç yeri başka acı yeri başka: Kişi ne kadar çok sıkıntı içekse de karnını doyurmak ister.
Açın karnı doyar, gözü doymaz: İnsan bir süreliğine açlığı yaşamış ve bu açlığını gidermişse yine de doyumsuz olur.
Açın kursağına çörek dayanmaz: Ekonomik sıkıntı içinde olan birine gelen anlık kazanç, ona kısa süreliğine dayanır. Bir süre sonra yine sıkıntı çekmeye devam eder.
Az yiyen az uyur, çok yiyen güç uyur: Az yiyen de çok yiyen de uyku problemi çekebilir. O yüzden yeteri kadar yemek yemeliyiz.
Sıkça Sorulan Sorular
Başkalarının açlıkla ilgili durumunu anlayışla karşılamamızı, bizim de açlık çekebileceğimizi, açlığın hayati derecede önemli olduğunu gerekirse bu konuda ihtiyaç sahibi insanlara yardım yapmamız gerektiği vurgulanır.
Kişi ancak açlığını ya da başka önemli bir ihtiyacını giderdiğinde rahatlar, huzur içinde olur.
Bir yanıt yazın