İşte; kararlılık, kararsızlık ve kesinlik cümleleri:
Kararlılık, Kararsızlık ve Kesinlik Cümleleri
Kararlılık, Bildiren Cümleler
Kesin ve net yapılan konuşmalardır.
Belirsizliğe ve ikileme yer verilmez.
Ne olursa olsun sonuç değişmez.
Bu anlamdaki cümlelerde genellikle “mutlaka, kesinlikle, ne olursa olsun, asla, her koşulda…” gibi ifadeler bulunur.
Örnekler
Her koşulda yanında olacağım.
Ne olursa olsun bu sınavı kazanacağım.
Oraya asla gitmeyeceğim.
Çok fazla yıprandım, işten kesinlikle ayrılacağım.
Sonuç ne olursa olsun bu işi bitireceğiz.
Karşıma hangi engeller çıkarsa çıksın bildiğimden şaşmam.
Sabah kalkınca mutlaka bilet ayırtacağım.
Not: Atasözü ve deyimler de kararlılık bildirebilir.
Örnekler:
Pilavdan dönenin kaşığı kırılsın.
Ölmek var dönmek yok.
Sabreden derviş muradına ermiş.
Akarsu çukurunu kendi kazar.
Kararsızlık Bildiren Cümleler
Seçenekler arasında karar verememektir.
Kişi belirsizlik ve ikilem içindedir.
Örnekler:
Şimdi ders mi çalışsam, kitap mı okusam?
Önce evi mi temizleyelim, yoksa karnımızı mı doyuralım?
Acaba parka mı gidelim, çay mı içelim?
Konuşma yapmak için söz alsam mı almasam mı?
Önce okul ödevlerimi mi yapsam yoksa test mi çözsem?
İşlediğimiz konuyu anlamadığımı öğretmenime söylesem mi, bilemedim.
Arkadaşıma hediye olarak bu ayakkabılardan hangisini alacağımı bilemiyorum.
Onlara uğrasam olmaz, uğramasam hiç olmaz.
Biraz uyusam mı acaba?
Kesinlik Bildiren Cümleler
Bir bilgi veya haberin şüpheye yer vermeyecek şekilde doğru olmasıdır.
Açıklayıcı anlatımın ağır bastığı metinlerde görülür.
Örnekler:
Sıfatlar isimlerin anlamını etkileyen sözcüklerdir.
Ek fiiller basit çekimli fiilleri birleşik çekimli hale getirir.
Bilgisayar alanında yaşanan gelişmeler işlemlerin daha hızlı olmasını sağlamıştır.
Dünya üzerinde 180 paralel, 360 meridyen vardır.
İki meridyen arası uzaklık Ekvator’dan kutuplara doğru daralır.
Sıcaklık enlem ve yükseltiye bağlı olarak değişir.
Akdeniz ikliminin etkili olduğu yerlerde ekonomik değeri yüksek ürünler yetiştirilir.
Toplantımız 2 saat sonra bitecek.
Sayın Yolcularımız, yarım saat yemek ve ihtiyaç molası verilmiştir.
Kararlılık ile Kesinlik Arasındaki Farklar
Kararlılık, insanların yapacağı işler için söylenir; kesinlik ise olabilecek her olay ya da durum için ifade edilir.
İnsanlar için “kararlı” deriz, yaşanacak bir olay ya da durum için “kesin” deriz.
Kararlılık bildiren cümlelerde genellikle “mutlaka, ne olursa olsun, her koşulda…” gibi ifadeler bulunur; kesinlik bildiren cümlelerde ise resmi anlatım, açıklama ya da tanımlama olur.
Dikkat: Kesinlik bildiren cümlelerde de bazen “kesinlikle, mutlaka…” gibi ifadeler bulunur ancak bu ifadeler yaşanabilecek bir olay ya da durum için söylenir.
Sıkça Sorulan Sorular
Cümlenin amaç sonuç, neden sonuç ya da koşul sonuç ilişkisinden biriyle yorumlanmasıdır.
Bir öneride bulunma anlamı bildirir. Genellikle şart ifadesiyle iç içedir. Örneğin “Eserlerinle daha çok insana hitap etmek için toplumla iç içe olman gerekir.”
Sebep ya da neden bildiren cümlelerdir.
Bir yanıt yazın