Terk edilmiş alışkanlık cümlesine örnek vermek için kullandığım karikatürde bir kadın "Eskiden düzenli olarak spora giderdim." diyerek tenisi hayal ediyor.

Terk Edilmiş Alışkanlık

İşte, terk edilmiş alışkanlık cümlesi:

Terk Edilmiş Alışkanlık

– Alışkanlık halindeki bir davranışın artık yapılmadığı anlamını bildirir.
– Kişi ya da kişiler alışkanlıktan vazgeçmiştir.
– Bu anlamdaki cümlelerde yüklemler genellikle “koşardım, alırdım, söylerdim, eğlenirdik, gezerdik, izlerdik…” gibi sözcüklerden oluşur.

Açıklamalı Örnekler

Çorum’dan ayrılmadan önce otogardan mutlaka leblebi alırdım.
Açıklama: Otogardan ayrılmadan önce leblebi almayı alışkanlık haline getirmiş, şimdi bu alışkanlık yok.

Eskiden her hafta sinemaya giderdik.
Açıklama: Eskiden her hafta sinemaya gitmeyi alışkanlık haline getirmiş ancak anlıyoruz ki şimdi bu alışkanlık yok.

Kötü bir olayla karşılaştığımda ablamla dertleşirdim.
Açıklama: Yaşadığı kötü olayı ablasına anlatmayı alışkanlık haline getirmiş ancak şimdi bu alışkanlık yok.

Diğer Örnekler
Mutlu bir haber aldığımızda arkadaşlarla kutlardık.
Yaptığı keklerden bize de ikram ederdi.
Öğle yemeğinden sonra bir saat uyurdu.
Pazar günleri dizi izlerdik.
Dışarıda yaşadıklarını annesine mutlaka anlatırdı.
Maç zamanı arkadaşlarla kafeye giderdik.
Otobüste yolculuk ederken müzik dinlermiş.
Boş vakitlerimde mutlaka kitap okurdum.
Çalışmalarımızı zamanından önce bitirirdik.
Eski mahallede arkadaşlarımla sürekli gezerdim.
Canım sıkıldığında içimi anneme dökerdim.
Önemli konularda etkili bir konuşma yapardı.

Dikkat: Örneklerde gördüğünüz gibi terk edilmiş alışkanlık cümlelerinde yüklemler ek fiil alır, geniş zamanın hikâyesi ya da rivayetiyle çekimlenir.

Bilgi: Terk edilmiş alışkanlık cümleleri aynı zamanda örtülü anlam bildirir. Örneğin “Akşamları ailemle vakit geçirirdim.” cümlesinde kişi eskiden akşamları ailesiyle vakit geçirirmiş ancak şimdi bu alışkanlık yok.

Çözümlü Örnek Sorular

1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde terk edilmiş alışkanlık vardır?
A) İnce eleyip sık dokuduğum bir çalışmaydı.
B) O, pasta dağıtılan her etkinliğe mutlaka katılırdı.
C) Hayatını çocukların istikbali için harcamıştı.
D) Çalışmaya ayırdığı süre kadar dinlenmeyi de bilmeli insan.
E) Televizyonda istediği programı açmazsan kıyameti koparır.

Çözüm: B seçeneğinde bahsedilen kişinin pasta dağıtılan etkinliklere katılma gibi bir alışkanlığı varmış ancak yüklemin aldığı kip ekine baktığınızda (katılırdı) bu alışkanlığın sona erdiğini görürsünüz. O yüzden doğru cevap B seçeneğidir.

2) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek fiil cümleye terk edilmiş anlamı katmamıştır?
A) Yaşadığı olayı arkadaşına anlatınca beklemediği bir tepkiyle karşılaştı.
B) Eserinde mahalle ağzıyla konuşmalara sıkça yer verirdi.
C) Arkadaşlarını güldürmek için her fırsatta komik fıkralar söylerdir.
D) Mutlu olsun diye doğum günü pastası hazırlardım.
E) Köy yaşamını anlatırken son derece yalın ve akıcı bir dil kullanırdı.

Çözüm: B, C, D ve E seçeneklerinde terk edilmiş alışkanlık vardır çünkü bu cümlelerde yüklemler geniş zamanın hikâyesiyle çekimlenmiş ve bir alışkanlığın sona erdiğini bildirmiştir. Doğru cevap: A seçeneğidir.


Sıkça Sorulan Sorular

Terk edilmiş alışkanlık cümlelerinde hangi ek fiil bulunur?

Geniş zamanın hikâyesi ya da rivayeti bulunur.

Kesinlik anlamı katan ek fiil nedir?

-dır ek fiili ihtimal ya da kesinlik anlamı katar.

Ek fiilin diğer adı nedir?

Diğer adı ek eylemdir.

Bu notu indir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir