Karikatürde soldaki kişi "Tanım Cümlesi Nedir, Nasıl Bulunur?" derken sağdaki kişi "Tanım Cümlesi, Bir olay, kavram, varlık ya da durumun en genel anlamda ne olduğunu bildiren cümlelerdir." demektedir.

Tanım Cümlesi

İşte, tanım cümlesi konu anlatımı:

Tanım Cümlesi

Bir olay, kavram, varlık ya da durumun en genel anlamda ne olduğunu bildiren cümlelerdir.

Tanımı yapılan olay, kavram, varlık ya da durum bu sayede diğerleriyle ayırt edilir.

Kısa ve genel bir ifadeye sahip olmalıdır. Ayrıca “Bu nedir?” sorusuna da cevap vermelidir.

Tanım cümlelerinde sözü geçen kavramın benzerlerinden farkı ortaya konur.

Örnekler

Ortaç, fiil soylu sözcüklerin bazı ekleri alıp sıfatlar gibi görev üstlenmesidir. (Ortacın tanımı yapılmış.)

Öykü, yaşanmış ya da yaşanabilir olayların anlatıldığı kısa ve özlü metin demektir. (Öykünün tanımı yapılmış.)

Atasözleri; belli bir zaman içinde meydana gelen, iletmek istediği bir mesajı olan kalıplaşmış söz gruplarıdır. (Atasözlerinin tanımı yapılmış.)

Fiiller, iş, oluş ya da durum anlamı bildiren sözcüklere denir. (Fiillerin tanımı yapılmış.)

Bilgisayar, verileri depolayan ve iletişim kurulmasını sağlayan elektronik cihazdır. (Bilgisayarın tanımı yapılmış.)

Örtülü anlam, cümlenin taşıdığı anlamın dışında başka anlamlar da bildirmesidir. (Örtülü anlamın tanımı yapılmış.)

Ön yargı; bir durum, kişi ya da nesne hakkında herhangi bir bilgi sahibi olmadan olumlu veya olumsuz görüş belirtmektir. (Ön yargının tanımı yapılmış.)

Öznel anlam, birinin düşüncelerini aktarırken kendi duygularını da eklediği ifadelere denir. (Öznel anlamın tanımı yapılmış.)

Birinin kendi davranışlarını kontrol etmesine öz denetim denir. (Öz denetimin tanımı yapılmış.)

Dikkat: Yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi tanım cümlesinde yüklemler ya “-dır” ek fiilini alır ya da “denir, demektir” gibi sözcüklerden oluşur. Ancak bu ek ya da sözcüğün bulunduğu her cümle tanım bildirmez. Örneğin “Kardeşim şu sıralar Ankara’ya varmıştır.” cümlesi olasılık bildirir.

Uyarı: Tanım cümlesi ile açıklama cümlesi bilgi verdiği için bazen karıştırılabiliyor. Buna dikkat etmek gerekir.

Örnekler

Zamirler isimlerin yerine geçen sözcüklerdir. (Tanım)
Zamirler isimlerin yerine geçer. (Açıklama)

Tanım Cümlesinin Özellikleri

Genellikle iki ögelidir. (Özne / Yüklem)
Tanımı yapılan olay, kavram, varlık ya da durum cümlede özne görevindedir.
Tanım cümlesinde yüklemler isim ya da fiilimsiden oluşur.
Nesnel yapılan tanımlar genellikle makale ve haber yazısı gibi kişiselliğin olmadığı düşünce yazılarında görülür.


Sıkça Sorulan Sorular

Tanımlama nesnel midir?

Tanımlama cümlesi nesnel olabileceği gibi öznel de olabilir.
Örnek: Bahar, insanların üzerindeki ölü toprağı attığı ve doğaya tekrar merhaba dediği bir mevsimdir. (Öznel tanım)

Bu cümleler genellikle hangi metinlerde görülür?

Öznel tanım cümlesi genelde deneme, sohbet ya da köşe yazısı gibi düşünce yazılarında görülürken nesnel tanım cümlesi makale ve haber yazısı gibi kişiselliğin olmadığı düşünce yazılarında görülür.

Bu notu indir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir